پاورپوینت درس دهم علوم و فنون ادبی 1 زبان و ادبیات فارسی در سده های پنجم و ششم و ویژگی های سبکی آن (pptx) 34 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 34 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
درس دهم
علوم
و فنون
ادبی (1)
زبان و ادبیات فارسی در سده های
پنجم
و ششم و ویژگی های سبکی آن
عوامل مهم پیشرفت و گسترش زبان و ادبیات فارسی
لشکرکشیها و فتوحات غزنویان
گرایش شاهان در جلب عالمان و ادیبان به دربار
توسعۀ مدارس و مراکز تعلیم
گسترش فارسی دری و آمیزش آن با کلمات و لغات نواحی مرکزی و غربی ایران
آمیختگی با واژهها، نامها و لقبهای غیر رایج در عصر غزنوی و سلجوقی
هر چه زمان می گذشت، آمیختگی زبان فارسی با واژگان عربی بیشتر می شد؛ زیرا در مدارس آن عهد، عمدتا تحصیل علوم دینی و ادبی، میسّر بود؛ به همین سبب شاعران و ادیبان، بیش از هر چیز با زبان و ادبیات عربی آشنا می شدند.
رویداد مهم دیگر این دوره، نشر و گسترش زبان فارسی در هندوستان و آسیای صغیر، یعنی در نواحی شرقی و غربی بیرون از ایران بود.
تا حدود نیمۀ دوم قرن پنجم و آغاز قرن ششم، شعر پارسی همچنان تحت تأثیر سبک دورۀ
سامانی و غزنوی
است.
یعنی سخن شاعرانی چون ناصر خسرو قبادیانی یادآور سرودههای سخنوران قرن چهارم است. گروهی از شاعران این دوره، در عین تقلید از پیشینیان، هر یک ابتکارات و نوآوریهایی دارند که باعث دگرگونی و تحوّل در سبک سخن فارسی شد.
موضوع قابل توجّه در شعر نیمۀ دوم قرن ششم، علاقه مندی شاعران به سرودن غزلهای لطیف و زیباست. انوری و همسبکان او در آوردن مضامین دقیق در غزل بسیار کوشیدند. تحوّلی که سنایی و انوری در غزل ایجاد کردند، باعث شد که در قرن هفتم، شاعران بزرگی در غزل ظهور کنند و این نوع از شعر فارسی را به اوج برسانند.
در شمال غرب ایران دستهای از شاعران ظهور کردند
ین دسته که شاعران معروف آذربایجان (خاقانی، نظامی و...) بودند، سبک شعر فارسی را از آنچه در دیگر نواحی ایران یا پیش از آنان رایج بود، متمایز ساختند.
حوزۀ
ادبی فارس و نواحی مرکزی
در این حوزۀ ادبی، شاعران و نویسندگان مشهوری در اصفهان، همدان، ری و... ظهور کردند که در تجدید سبک، بسیار تأثیرگذار بودند؛ از جملۀ آنان، جمال الدّین عبدالرّزاق اصفهانی است.
شعر این دوره از نظر سبک گویندگی و موضوع، تنوّع یافت و در شاخهها و رشته هایی همچون مدح، هجو، طنز، وعظ و حکمت، داستان سرایی، تغزّل و حماسه به کار گرفته شد. از ویژگیهای شعر فارسی در این دوره، تأثیرپذیری برخی از شاعران از ادبیات عرب و مضامین شعری آن است.
سبک عراقی
برخی از شاعران از مدح شاهان و انتساب به دربارها پرهیز می کردند. ناصرخسرو، از شاعران آغاز این دوره، به سبب پایبندی به اعتقادات خاصّ دینی از دربارها کناره می گرفت. پس از او، سنایی هم که ابتدا مدیحه گوی بود، در دورۀ دوم از حیات شعری خود، به سیر و سلوک معنوی پرداخت.